Verbinding

Deze week zat ik op een bankje in het zonnetje met twee collega's te lunchen. Er ging een mevrouw naar de bibliotheek, maar ze kwam ook snel weer buiten. Ze sprak ons aan of we van de bibliotheek waren en of we haar konden helpen. Inderdaad, we waren alle drie gelieerd aan de bibliotheek, maar pas vanaf 13.00 uur is de bibliotheek bemenst door collega's om vragen te beantwoorden en klanten te woord te staan. Daarbij is het devies dat klanten zelfstandig hun weg vinden.
Ik ben met haar meegelopen. Ze vertelde dat ze foto's van de lokale fietsdriedaagse wilde bekijken. Haar vriend had daar aan meegedaan. Het evenement was in beeld gebracht door een fotograaf en die had een serie foto's gemaakt, die via internet beschikbaar werden gesteld.
Ik roep: "U kunt zo aan de gang op een van de computers van de bibliotheek!"
O, het blijkt dat niet alle computers opgestart klaar staan. Daarom maar even op een prettige plek een pc opgestart om met haar mee te kijken.
Intussen heb ik even gelegenheid om te bedenken waar ik de bedoelde foto's kan vinden, want daar heeft ze geen idee van. Dat blijkt ook niet zo heel ingewikkeld, we hebben al snel de juiste site te pakken.

Inmiddels heb ik ook laten vallen dat een cursus Klik & Tik wel iets voor haar is. Ze kijkt me open, maar ook met een blik van onbegrip aan: "ik kan niet zo goed leren, het ging niet zo goed op school...".
Ik geef niet op en vertel haar dat er nieuwe mogelijkheden en andere leervormen beschikbaar zijn en ik mag haar een flyer meegeven.
Maar nu het bedoelde foto-album bekijken. Ze kan niet met de muis overweg - ik geef mijn pogingen om op dat gebied iets over te brengen snel op. Ik besluit vervolgens direct om geen tijd te besteden om haar iets uit te leggen over hoe ze printer zou kunnen gebruiken.
En ze wilde nou juist zo graag de foto's van haar vriend uitgeprint meenemen. Ik heb het hele album met haar doorgescrold en twee foto's gevonden, die uitgeprint en het gesprek afgebroken. Zij vond het wel heel prettig om geholpen te worden en van haar hoefde er nog geen eind aan het contact te komen, maar ik had een afspraak staan.
Twee uur later kwam ze nogmaals langs, want er moesten nog meer foto's zijn van de bewuste persoon. Ze vroeg naar mij en zeker ook omdat ik van de geschetste voorgeschiedenis op de hoogte was, heb ik nog een keer de handschoen opgenomen en met haar het hele album doorgescrold en zowaar nog een foto gevonden.

We zitten als maatschappij en ook als bibliotheekorganisatie in een ontwikkeling waarin doelmatigheid en resultaatgerichtheid een belangrijke rol speelt. Ook ik maak daar onderdeel van uit en met die pet op is het niet logisch dat ik deze mevrouw te woord sta en daar (veel) tijd in investeer.
In tegenstelling tot deze constatering wil ik deze mevrouw graag meenemen in bijvoorbeeld een Klik & Tik-cursus. Maar dan zal ik haar vertrouwen moeten zien te winnen. Ik moet eerst haar hart zien te raken, dan pas kunnen we zinvol aan het werk en resultaten bereiken.

Mensen lopen vooral stuk op de financieel-economische wetmatigheden die onze westerse beschaving kenmerken. Vervolgens gaan we vanuit beheersbaarheidsoogpunt de problematiek in vakjes stoppen en daar bijbehorende plannen van aanpak bij bedenken. Maar mensen willen niet in vakjes zitten, ze willen geen etiket opgeplakt krijgen, ze willen niet op een probleemgebied geïnventariseerd worden en met een deeloplossing naar huis gestuurd.

Daar kan ik nog veel meer over zeggen en aan toevoegen, maar ik laat nu even bij deze ene link - omdat we met de genoemde film aan de slag willen: 

https://www.leerzelfonline.nl/actueel/67/geslaagde-bijeenkomst-over-de-gevolgen-van-overheidsdigitalisering.html 

Als we in staat zijn om echt te luisteren, echt contact te leggen en niet vanuit etiketten (bijvoorbeeld laaggeletterd of digibeet) te redeneren, kunnen we verbindingen leggen met en tussen mensen. En dan zullen we zeker resultaten boeken.

Ondertussen ben ik voortdurend aan het schakelen om de verbinding te leggen met mensen die geholpen willen worden of dat mogelijk nog niet willen, maar waarbij wel zelfstandigheid/weerbaarheid vergroot zou kunnen worden als ze dat wel zouden willen. En daarbij hoop ik dat ik de verbinding met de organisatorische financieel-economische rendementsdenken niet (geheel) uit het oog verlies.

Taalwebinars

Een mooie vorm van ondersteuning van vrijwilligers. Om kennis op te doen of op te frissen. Maar ook om inspiratie op te doen, zodat je met nieuwe inzichten weer naar je eigen werk en het beoogde resultaat kunt kijken. Op een vooraf vastgesteld moment, maar wel vanaf elke plek - waar je dan ook maar bent - te volgen!

Het Begint met Taal biedt gratis webinars (online seminars) aan voor vrijwilligers en coördinatoren van aangesloten organisaties. Tijdens de interactieve webinars krijg je tips en tricks en kun je vragen stellen. Bekijk ter voorbereiding eerst de e-learning filmpjes voor beginnende taalcoaches. Dit zijn online filmpjes met instructies over hoe je taalcoaching aan kunt pakken. Via onderstaande links kun je je aanmelden voor de webinars.

Webinar Spreektaal

SpreekTaal is een methode voor vrijwilligers die anderstaligen ondersteunen bij het beter Nederlands leren spreken. Wil je weten wat SpreekTaal is, wat belangrijke uitgangspunten zijn en hoe je het best met SpreekTaal werkt? Dan is het een goed idee om mee te doen met de webinar over SpreekTaal! In de webinar besteden we ook aandacht aan hoe je SpreekTaalmateriaal met analfabeten kunt gebruiken en hoe je het kunt inzetten als jouw deelnemer nog helemaal geen Nederlands verstaat of spreekt.

• Dinsdag 25 oktober 2016 van 19:30 tot 20:30 uur
• Woensdag 30 november 2016 van 10:00 tot 11:00 uur

Webinar Iedereen actief! Over actieve werkvormen voor taalcoaching

Als vrijwilliger heb je verschillende manieren om je deelnemer te begeleiden. Je kunt met hem praten over het dagelijks leven of bijvoorbeeld SpreekTaal gebruiken. Maar daarnaast wil je soms ook wat anders met de cursisten die je begeleidt. Wat doe je bijvoorbeeld om de woordenschat van een bepaald thema nog een keer te herhalen? Wat kun je doen om luisteren en spreken op een andere manier aan te pakken? In deze webinar maak je kennis met en ervaar je verschillende werkvormen, onder andere uit het boek Actief met taal. Je krijgt uitleg waarom deze werkvormen goed werken en op welk moment je ze kunt gebruiken. Zo kun je met nieuwe inspiratie weer aan de slag!

• Maandag 7 november 2016 van 19:30 tot 20:45 uur
• Donderdag 15 december 2016 van 10:00 tot 11:15 uur

Webinar Uitspraak NT2

De uitspraak van het Nederlands is vaak een struikelblok voor anderstaligen. Wil je weten wat verstaanbaar spreken precies inhoudt, wat de Nederlandse uitspraak zo moeilijk maakt voor een anderstalige en hoe je je anderstalige kunt helpen bij het uitspreken van lastige klanken? Dan is het een goed idee om mee te doen met de webinar over Uitspraak NT2! Deze webinar is alleen te volgen door wie zich heeft ingeschreven. In de webinar besteden we ook aandacht aan het geven van feedback op de uitspraak en de invloed van verschillende talen op de uitspraak van het Nederlands.

• Dinsdag 13 december 2016 van 19:30 tot 20:30 uur

Let op: Na het aanmelden ontvang je een bevestigingsmail in het Engels. Voor de webinars gebruiken wij een Engels programma. De standaardteksten kunnen we helaas niet wijzigingen. 

Taaltips

Tijdens de taaltea met een groep coaches, ambassadeurs en betrokkenen hebben we ons laten inspireren door het doe-het-zelf vluchtelingenhandboek. Konden we zelf nog meer tips bedenken? Iets dat we zelf hadden ervaren of hadden gehoord van anderen.

De groep was minder groot dan we vooraf verwachtten, maar dat weerhield ons er niet van om met elkaar in gesprek te gaan en daarbij tot een interessante uitwisseling te komen. 

Hieronder de tips die in dat gesprek genoemd werden:

1.    Naar buiten gaan

Ga naar buiten en benoem en bespreek alles wat je ziet. De straat, het voetpad, het verkeer, de planten, het park, de winkels, de mensen, ga zo maar door.

2.    Doe iets

Ga iets doen waar je samen kunt werken en praten, bijvoorbeeld koken of muziek maken. Zoek iets waar je samen plezier aan kunt beleven.

3.    Blijf gericht op praten

Mondelinge uitwisseling is altijd en overal van belang. Vaardigheden vergroten om de (eerste) contacten optimaal te laten verlopen blijven centraal staan.

4.    Het moet klikken

Als het niet klikt tussen twee mensen, is het zaak om er op tijd een punt achter te zetten. Blijf niet eindeloos proberen, het is beter om dit te accepteren en in een andere setting een nieuwe start te maken.

5.    Houd rekening met privacy

Zoek een ruimte waar je rustig en open kunt praten. Let ook op zien en gezien worden en welke associaties buitenstaanders daarmee kunnen leggen. Voorkom dat er al te gemakkelijk van buitenaf een etiket taalproblemen te plakken is.

6.    Praat niet over "laaggeletterdheid"

Vermijd de term laaggeletterdheid, noem het liever “ABC voor Lezen & Schrijven”

7.    Blijf open het gesprek zoeken

Soms moet er vaker en op diverse manieren contact gezocht worden, voordat iemand onderkent en durft toegeven dat er taalproblemen zijn. Soms krijgt een aanhouder een bloemetje, juist omdat ze iemand toch bleef aanspreken!

8.    Lees “Papegaai vloog over de IJssel” van Kader Abolah

De hoofdpersoon vertelt over zijn zoektocht na aankomst in Nederland. Een bezigheid vinden die bij je past kan je verder helpen in je nieuwe woon- en leefomgeving.

Bibliotheek & Migranten

Epale heeft een themanummer uitgegeven over de combinatie Migranten & Leren.

Het ziet er mooi uit, maar biedt inhoudelijk ook een handig en interessant overzicht van allerlei mogelijkheden. Prettig om overzicht te hebben, je kunt snel doorklikken naar het hele artikel en zo is dit digitale magazine een inspirerend geheel met diverse onderwerpen.

Mooi dat de Taalkit Dutch een prominente plek in het tijdschrift gevonden heeft (pagina 4/5)! Als je doorklikt zie je op de site van Epale een handzame uitleg van wat Taalkit Dutch inhoudt. Echter, het betreffende artikel dateert van een half jaar geleden. Je zult toch even verder moeten zoeken naar bijvoorbeeld de handleiding en het materiaal voor de deelnemers om echt goed inzicht te krijgen in de mogelijkheden van dit pakket. Een directe link naar betreffende pagina op de site van de KB is een wenselijke aanvulling op het artikel.

Onder de titel "De bibliotheek opent haar deuren voor vluchtelingen" staat een mooi artikel over Noorse bibliothecarissen die in Nederland op werkbezoek gingen. Ze werden geïnspireerd door de Nederlandse aanpak. Ze gaan met nieuwe inzichten aan de slag met vrijwilligers, met het taalcafé, de mensenbieb, de werkplaats en computercursussen. Leuk om te lezen hoe zij verder werken met een Nederlands tintje, wat zou het leuk zijn om met hun tastbare inspiratie en hier bijvoorbeeld ook een werkplaats als De Garage te kunnen ontwikkelen. Dan blijft er interactie!

Net in Nederland biedt een handige en overzichtelijke selectie van televisieprogramma's om wegwijs te worden in de Nederlandse samenleving.

Ik heb genoten van Het doe-het-zelf vluchtelingenhandboek. Deze tips en ideeën geven iedereen, vluchteling of niet, een uitstekend inzicht in uitdagingen waar mensen mee te maken kunnen krijgen en manieren om daar dan mee om te gaan. Inzicht, humor en levenswijsheid zorgen voor de juiste toon in deze opsomming. Niet alleen in het Nederlands, maar ook in het Engels en Arabisch.

Kitchen on the run is vast de moeite waard. Het lijkt me leuk om rond de thema's koken, eten en culturen verder te werken richting een lokale variant. En dan niet alleen voor een bepaalde doelgroep, maar vooral ook door betrokkenen zelf zoveel mogelijk georganiseerd en uitgevoerd.

Leerzaam en inspirerend vond ik het artikel Hoe gemeenten baat kunnen hebben bij vluchtelingen. Kiezen voor kwaliteit en maatwerk. Interesse voor de problematiek en de achtergrond van degene die geholpen dient te worden. Niet werken vanuit een algemene regeltjescultuur en de angst vooral nergens het budget te overschrijden. Maar vanuit de visie dat je in mensen moet blijven investeren en dat investeren altijd eerst geld kost. Doe je dat laatste goed? Dan komt de opbrengst zeker!

Tenslotte een verwijzing naar een materialenoverzicht in het tijdschrift Les. Ik schreef daar al eerder over. Het is begrijpelijk, maar daarom niet minder jammer, dat zo'n overzicht toch wat verborgen blijft en alleen beschikbaar is voor de abonnees van dat tijdschrift. Wat zou het mooi zijn als alleen dat overzicht gewoon openbaar beschikbaar zou zijn.

Er staat nog meer in. En er komen vast nog meer nummers. Veel leesplezier!

Materialen Nederlands leren 2

De stichting 'Het begint met taal' biedt een uitvoerig overzicht van mogelijke materialen die gebruikt kunnen worden bij het leren van Nederlands en het verbeteren van spreek-, luister- en schrijfvaardigheid.
http://www.hetbegintmettaal.nl/materiaal/ 

Het Steunpunt Basisvaardigheden faciliteert een site met leermiddelen voor Taal en Rekenen (en Digitale vaardigheden). Op dit overzicht vind je deze inventarisatie: Aanbod overzicht taal en rekenen.

Het tijdschrift Les heeft recent een actueel overzicht bijeengebracht in een themanummer.

Tijdens een training Ondersteuning Basisvaardigheden van de Stichting 'Het begint met taal' werd een gezamenlijke inventarisatie gemaakt van aanbevolen materiaal:
1. Spreektaal, niveau A1, A2, spreken, luisteren, gesprekken (uitgever: Het begint met taal)
2. Succes, van beginnend t/m niveau 2F, alle taalvaardigheden, inclusief ondersteunende vaardigheden (Taalhulp) (uitgever: Stichting Lezen en Schrijven)
3. Beeldwoordenboek
4. Krant en klaar (digitale krant, verschijnt wekelijks)
5. 7/43, methode voor alfabetisering NT2, t/m niveau A1, gericht op technisch leren lezen en schrijven (uitgever: NBC)
6. Melkweg, divers leesmateriaal, niveau A1/Instroom (uitgever: Melkweg+) Zie ook de bespreking van dit materiaal door het tijdschrift Les
7. Delftse methode, niveau t/m A2, alle taalvaardigheden, geschikt voor hoger opgeleiden (uitgever: Boom)
8. Taal compleet, niveau beginnend tot A2 (Taalsterk van A2 – B2), alle taalvaardigheden (uitgever: KleurRijker)
9. Station Nederlands, niveau tot A1 plus, luisteren, gesprekken, grammatica en uitspraak. Is een oefenprogramma bij de radio- en televisielessen Leer Nederlands (uitgever: Edusom). Nu te vinden op oefenen.nl.
10. Beter Lezen, Coutinho, Instroom/A1, Lezen
11. Alfa schrift, uitgevrij Boom, richt op schriftbeheersing van analfabete anderstaligen
12. Boekje erbij lees- en werkboek voor analafabete anderstaligen, sluit aan bij 7/43, niveau gaat vooraf aan Beter lezen en Verder lezen (uitgever: Hollandse Kost)
13. Duolingo, een app.

Zie ook het eerdere artikel: Materialen Nederlands leren

Samenwerken is ieders belang

Er zijn veel mensen en organisaties die iets willen betekenen rond de komst van het AZC in Hardenberg. Ook de bibliotheek wil een plek zijn om naar toe te kunnen, te zijn en te verblijven en aan taal en je eigen ontwikkeling te werken.
https://drive.google.com/file/d/0B2MoG5eU9u3mdFVLOW5QMGV1T1U/view?usp=sharing

De vrijwilligersinformatiemarkt deze week in de Matrix in Hardenberg onderstreepte het belang van samenwerking. Gezamenlijk presenteerden een aantal betrokken organisaties hun plannen en informeerden ze potentiele vrijwilligers over mogelijkheden om in en rond het AZC werkzaamheden te verrichten.

Ook uit de opmerkingen van bezoekers bleek het belang dat er aan samenwerking gehecht wordt. Het gezamenlijk presenteren en verhelderen van wie wat doet werd en wordt hoog gewaardeerd.

Informatiemarkt-azc-hardenberg/

Oefenen.nl, daar leer je het wel!

Het jaarverslag van ETV over 2015 is verschenen. Ik heb het met belangstelling gelezen.
Eén van de plezierige ontdekkingen die ik het afgelopen jaar gedaan heb, is dat het materiaal dat we van ETV via de site Oefenen.nl beschikbaar stellen, veel aantrekkelijker en beter is dan ik me voor die tijd gerealiseerd had. Natuurlijk had ik wel eens even gekeken, maar dat was niet meer dan een vlugge, snelle blik. Aardig...
Maar een betere bestudering zorgde voor een positiever oordeel: we hebben hier mooi materiaal in handen dat zowel individueel als in groepsverband ingezet kan worden. Op veel terreinen, in veel situaties. Goed doordacht, mooie, zinvolle programma's, afwisselende aanbiedingsvormen en een interessante mix van digitaal en papieren lesmateriaal. Stimulerend voor de doelgroep.
Jaren geleden heb ik internetcursussen gegeven in de bibliotheek. Als er toen al Klik & Tik was geweest. Wat zou dat ons leven toen een stuk gemakkelijker gemaakt hebben!
Ik realiseerde me toen ook dat het zinvol is om dit mooie aanbod beter te promoten. Ik heb een half jaar geleden deze pagina gemaakt, met een compleet overzicht van onze cursusmogelijkheden. Dat was goed voor mezelf (een mooie aanleiding om met aandacht te kijken wat er is) als goed voor de bibliotheek en haar klanten. Een paar klanten per dag bedienen vind ik een alleszins passend resultaat voor de afgelopen maanden. En de opmerking van een collega, die recent opmerkte dat er best veel te beleven viel op deze pagina deed me ook goed. "Wie heeft dat eigenlijk op onze website gezet...?"
Er is echter ook nog veel werk aan de winkel. Dat haal ik ook uit deze opmerkingen. Maar ook uit het jaarverslag van ETV. Maar het blijkt ook dat we een goede partij hebben aan deze organisatie. Ik heb met instemming en plezier gelezen over de ontwikkelingen van het laatste jaar en wat er op stapel staat.
Dat je de namen ETV en Oefenen.nl ter discussie stelt en naar aantrekkelijkere, meer aansprekende naamgeving wilt, begrijp ik. Dat maakt het voor mij misschien ook gemakkelijker om mijn collega's en de doelgroepen via de bibliotheken aan te spreken.
Ik lees met belangstelling dat de cursus Klik & Tik gemoderniseerd wordt. Tel je geld (over budgettering) zal zeker ook in een behoefte voorzien. Met speciale interesse kijk ik naar het bericht dat er onder de titel Zorgen voor twee een programma komt over Mantelzorg. Een vraag die ons niet zo lang geleden gesteld is vanuit de Samen Doen-teams: kunnen jullie (als bibliotheek) iets betekenen op het gebied van (overbelasting van) mantelzorgers? Dit programma zal er vast bij helpen.
En natuurlijk kan ik niet wachten op de Liedjeskast van Gé Reinders. Wat kan hij mooie liedjes maken en zingen en wat zal dat mooi gebruikt kunnen worden in groepen mensen. Hij is in staat om in één avond zijn theaterpubliek Limburgs te leren en vooral liefde voor die taal bij te brengen. Dat belooft wat op het gebied van taalonderwijs!
Als laatste ontwikkeling lees ik dat er iets voor Kwetsbare ouderen op het programma staat. Dat lijkt me ook nodig en zinvol.
Ik ga deze blog afsluiten met het mooiste wat ik las. Een klein portret van de werkzaamheden van Hetty van der Weijden in de bibliotheek. Wat zij als mediacoach met Klik & Tik en andere ETV-programma's doet. Met hoeveel plezier ze dat doet en hoe zinvol dat is.
Dat wil ik ook. Wij hebben geen Hetty. Maar misschien wel een collega die dit ook wil gaan doen. Daar ga ik op inzetten, ik kan niet wachten. Want met zoveel passie en plezier je werk doen en daar mensen mee verder helpen. Dat is toch wat we allemaal graag willen!

Doe mee aan het webinar Taalkit Dutch op maandag 18 april

Webinar Taalkit DUTCH op 18 april, meld je aan!

Niet alleen vrijwilligers die taallessen geven of dat gaan doen, maar ook voor bibliotheekmedewerkers die in gesprekken met klanten goed willen weten wat er allemaal te koop is: teken in voor het webinar waarin je rechtstreeks bijgepraat wordt over de Taalkit Dutch.
Daarna weet je wat het is, wat je er mee kunt en vooral ook wat het niet is en wat er niet mee kan.
In drie kwartier wordt je interactief bijgepraat met woord en beeld en kun je via de chat eventueel vragen stellen.
Een handige manier om helemaal op de hoogte te zijn van deze cursusvorm. Het kost je niet meer dan drie kwartier, je hebt geen reistijd maar je hebt daarna het gevoel persoonlijk helemaal op de hoogte gesteld te zijn.

Doe daarom mee aan het komende webinar en meld je aan voor de middag- of de avondsessie. Lees hier meer over op de website van "Het begint met taal".

Taallessen, we kunnen niet wachten!

Onder de kop "Syriërs storten zich liefst snel op taallessen" heeft de Stentor vandaag een artikel over taallessen aan vluchtelingen. Er is veel behoefte om snel Nederlands te leren en er zijn veel initiatieven.
Er is bij alle positieve energie te bespeuren, er wordt veel hulp geboden, er worden veel mensen geholpen.
Focus Forward van Konnektid brengt vraag en aanbod bij elkaar. Asielzoekers kunnen hier vragen om taalles, vrijwilligers kunnen aangeven dat ze iemand les kunnen geven en begeleiden.

Zorg is er ook: wat is de kwaliteit van de ondersteuning en sluit het wel aan op de inburgeringscursus? In het artikel komt het niet aan de orde, maar in de bibliotheek hebben we de oplossingen in huis via Taalkit Dutch voor vluchtelingen. Direct inzetbaar, flexibel, kwaliteit biedend, perfect aansluitend bij de andere taal- en inburgeringscursussen van Oefenen.nl. Voor iedereen beschikbaar, de bibliotheek heeft het. En voor een vervolg is de persoonlijke begeleiding op maat van het Taalpunt onvolprezen.
Jammer dat dit nergens in het artikel genoemd wordt, want dit kan zo handig zijn voor de doelgroep en de begeleiders. Er is dus nog heel veel te doen om de bekendheid van dit aanbod te vergroten.

Het begint met Taal

Vanmorgen begon mijn dag met een leraar Nederlands op de radio die zich inzette voor vernieuwing van zijn vakgebied. Hij begon in zijn brugklassen met een opdracht: "Stel je voor dat er geen taal is, hoe ziet de wereld er dan uit?" Liever zoiets dan spelling of grammatica, meende ik te begrijpen. Een leuke gedachte-oefening. Thuis hadden we het er even over. "Dat kan niet", was de gedachte. Maar daar kun je wel over doordenken. Waarom dan eigenlijk niet?

Later kreeg ik de nieuwsbrief "Het Begint met Taal". Boordevol initiatieven om te investeren in taal, in elkaar begrijpen.

Ik heb de woordenboekapp geïnstalleerd. Handig, bruikbaar en overzichtelijk. De Facebook-pagina geliked. Nu de rest nog, dit is nog maar het begin. Noteren om volgende week die filmpjes over e-learning te bekijken. Mooi dat er zoveel initiatieven zijn, mooi dat er zoveel bedacht en ontwikkeld wordt!

http://www.muiswerk.nl/po/primair-onderwijs/producten/overige-programmas/apps/woordenboek

https://www.facebook.com/hetbegintmettaal?ref=hl