Duurzaam cursusaanbod

Veel bibliotheken (en niet alleen daar!) hebben de laatste tijd verrassende en prachtige activiteiten ontplooid om mensen op andere manieren van dienst te zijn. Daar zitten mooie initiatieven bij, bijvoorbeeld voor kwetsbare gezinnen. Het zou mooi zijn als we een aantal daarvan ook na de corona-crisis kunnen blijven aanbieden.

Het gemis van persoonlijk contact en een luisterend oor deed zich deze maanden sterk voelen. Juist dat gemis laat je ervaren wat dat betekent en hoe belangrijk het is dat dit zo spoedig mogelijk weer mogelijk moet zijn. Het belang van elkaar ontmoeten, een gesprek kunnen voeren, iemand die luistert naar wat je zegt. Ik heb dat onder andere in Klik&Tik-bijeenkomsten vaak gemerkt: je verhaal kunnen doen in een groep die met aandacht naar je luistert kan het zelfvertrouwen een positieve impuls geven en geeft soms vleugels om je dingen eigen te maken waar je eerst geen zin in had en waarvan je de noodzaak niet zag. Daarbij is het wel van belang dat je als groep (en begeleider) oog en oor blijft houden voor verschillen tussen mensen en hun behoeftes. Je moet dus goed kunnen differentiëren: mensen, situaties, apparatuur, wensen en leerbehoeftes zijn zo verschillend, daar moet wel voldoende adequaat op ingespeeld worden.

De veelheid aan nieuw cursusmateriaal dat de afgelopen weken opdook en vanachter slot-en-grendel (lees: vanachter licenties) werd opengesteld, biedt veel mogelijkheden om mensen in de toekomst nog veel meer gericht en persoonlijk te begeleiden dan we al deden op hun leer- en ontwikkelpad. Ik hoop dat het meeste blijft en ingezet kan worden, juist om die verschillen tussen mensen te kunnen behappen.
Een van de voorbeelden van nieuwe mogelijkheden is het aanbod van Skillstown – kijk bij de tegel Meer leren.

Maar er zijn ineens ook veel meer aanbieders, er zijn veel partijen die hierin meedoen. De gemeente Hardenberg is een samenwerking met RegioOpleiders aangegaan en wil een groep mensen ondersteunen met een mooi aanbod. Prachtig! En daar is niets op af te dingen. Maar mag ik daar wel aan toevoegen: kan er misschien nog wat bij?

Zouden we kunnen erkennen dat in het leven van velen, misschien wel van iedereen vroeg of laat een crisis de kop kan opsteken? Een burn-out, ontslag, een faillissement, het zijn een paar voorbeelden van zaken die ons mensen kunnen gebeuren en die een noodzakelijke koerswijziging met zich mee brengen. Het grote verschil met de tijd van nu is dat deze persoonlijke crisissen meer door de tijd heen en individueler zijn. Schaamte kan daarbij ook nog een rol spelen. Daardoor zijn deze wel permanent aanwezig, maar veel minder zichtbaar. Maar niet minder heftig.

Als we dat erkennen is het zaak om meer duurzaam een aanbod te presenteren waar mensen gebruik van kunnen maken op het moment dat ze dat nodig hebben.

Bouw daarom (verder) aan een plek waar je belangeloos naar toe kunt om te kijken of je weer wat zaken op de rails kunt krijgen. Door een gesprek aan te gaan en te kijken of je met een cursus aan nieuwe perspectieven kunt werken. Waar je altijd terecht kunt. Waar je vertrouwen in hebt. Dat zou een bibliotheek kunnen zijn.

Maar daar mag nog wel hard aan gewerkt worden. De kwetsbaren in deze samenleving weten hun weg niet te vinden in de strijd om de aandachtsconcurrentie, weten hun belangen minder goed te behartigen, komen er niet uit en haken af. Maken we het helder en overzichtelijk voor hen of laten we ze zelf hun weg zoeken in een woud van aanbod en blijven we ons daarbij zorgen maken om de afhakers die zichzelf het liefst onzichtbaar maken?

Alleen echte samenwerking kan ons redden. Dus niet over elkaar heen buitelende organisaties die allemaal iets doen (en ondertussen hun eigen belang nog steeds goed weten te behartigen), maar met echte aandacht en zorg een werk- en ontmoetingsplaats creëren waar mensen de gelegenheid krijgen en houden om in een open, ongedwongen sfeer elkaar te ontmoeten. Daarbij staat me voor ogen de manier die levende studiekringen vinden om met elkaar om te gaan. Met ruimte en respect voor elkaar, geen (verborgen) agenda, gewoon plezier en ontmoeting vooropstellen. En graag wat verdieping in de vorm van kennisoverdracht, informatie- en meningsuitwisseling, in allerlei vormen. Hoe krachtig dat kan werken is min of meer ongekend.

Dus:

• Laten we het toegenomen aanbod aan (digitale) cursusmogelijkheden vasthouden en uitbouwen
• Besteed blijvend veel aandacht aan een plein (fysiek en digitaal), waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en met elkaar tijd willen en kunnen doorbrengen
• Besteed bijvend veel aandacht aan egoloze dienstverlening (niet het belang van welke organisatie of hulpverlener dan ook), maar het belang van de persoon die (misschien wel) hulp nodig heeft dient voorop te staan
• Besteed blijvend veel aandacht aan de processen die plaatsvinden tussen mensen en bied daarin ongedwongen relevante mogelijkheden aan op het moment dat je verwacht dat de ontvanger daar iets mee kan en wil
• Besteed blijvend veel aandacht aan menselijke begeleiders die een rol kunnen en willen spelen in de hierboven genoemde processen in de vorm van opleiding (op dezelfde manier als hierboven beschreven) en ervaring opdoen in de praktijk