Veranderingen in de Zorg

Maandag 7 maart ontmoetten veel mensen elkaar in het LOC voor een gesprek over de veranderingen in de WMO.

René de Vent (wethouder gemeente Hardenberg) vertelde over de Samen Doen-teams die nu ruim een jaar draaien. Afscheid nemen van de vroegere systeemwereld, de zorgkosten verminderen oftewel beheersbaar houden, de kracht van netwerken benutten. Deze elementen kwamen in zijn verhaal naar voren.
Hij noemde twee voorbeelden:

• De Minimagids die voortkwam uit een conferentie en nog bredere verspreiding verdient;
• Het Platform Arbopositief Hardenberg dat contact opnam met de gemeente en waar interactie tussen de mensen van dit platform en de ondernemersvereniging plaatsvindt.

Duco Bannink (VU Amsterdam) vertelde over zijn onderzoek op dit gebied. Hij stond er bij stil dat we op het terrein van Zorg en Participatie jarenlang aan een systeem hebben gebouwd. Vanuit een deeldoelstelling (bijvoorbeeld Jeugdhulpverlening) kunnen specialisten ingeschakeld worden en dat garandeert kwaliteit in de hulpverlening en beheers- en bestuurbare financieringsstromen.
Nu zeggen we dat een cliënt integraal geholpen moet worden (hij heeft bijvoorbeeld niet alleen problemen op inkomensgebied, maar er is ook psychische hulp en maatschappelijke begeleiding nodig). We kunnen er daarbij overtuigd van zijn dat het noodzakelijk is om de hulpverlening integraal aan te bieden, maar dat betekent nog niet dat dit in de praktijk zomaar mogelijk is. 

Hij zag twee ontwikkelingsrichtingen:

1. Een overheid die zich terugtrekt - maar daarmee accepteert dat (een deel) van de sociale problematiek blijft liggen;
2. Een overheid die de inhoudelijke kennis van de sociale problematiek vergroot en daarbij de scheiding tussen beleid en praktijk vermindert of opheft.

Er kwamen wat mensen uit de praktijk naar voren die kort konden aangeven wat ze ervaren:

• Meer samenwerking met andere organisaties;
• Meer durf om problemen (samen) te benoemen en aan te pakken;
• Meer bureaucratie;
• Keukentafelgesprekken vragen aandacht, mede ook door de media-aandacht voor dit gebeuren;
• "Kan een cliënt zijn eigen hulpvraag goed formuleren?

De Samen Doen-teams vervullen een complexe, essentiële rol. Sommige vragen uit de zaal konden direct richting die teams doorgespeeld worden. Bijvoorbeeld om de situatie nog eens te bekijken of na een verandering in de thuisomgeving opnieuw te kijken wat er voor hulp nodig is en geboden kan worden.

Toen Duco Bannink het woord "tovertruc" bezigde rond de besluitvorming van een Samen Doen-team en de gemeente richting client, resulteerde dat in een betoog van de wethouder om de gekozen aanpak te verdedigen. Vergaande bevoegdheden, samenwerken in het netwerk waar dat kan en kwaliteit bieden voor clienten op een betaalbare manier zijn het waard om voor te vechten.

Duco Bannink zou graag zien dat het beleid beter uitgewerkt en geformuleerd zou worden. Maatwerk is pas herkenbaar voor de burger als het geleverd is, maar welke visie op Zorg zit daarachter? Kan dat nog beter over het voetlicht gebracht worden?

Een aantal keren kwam de mantelzorg voorbij. Ouders, kinderen, grootouders en andere mensen in de omgeving van de cliënt worden ingeschakeld. Je kunt het er over hebben: "Kan dat wel of niet?" Maar het komt ook voor dat de mantelzorger teveel van zichzelf eist in het proces van hulpverlening en te laat aan de bel trekt: "Nu gaat het echt niet meer!" Of zelfs dat niet doet en dat resulteert dan soms in het stoppen van de hulpverlening aan de eerste cliënt (daar moet andere hulp ingeschakeld worden) en nieuwe cliënt, waar ook weer hulp voor geboden moet worden.

Zouden we als bibliotheek met bijvoorbeeld thema-koffie-ochtenden mantelzorgers een leuk moment kunnen bezorgen waarbij ervaringen gedeeld kunnen worden? Je zou kunnen zorgen voor een inspirerende inleider, je zou een platform kunnen scheppen waar verhalen verteld kunnen worden en waar aandacht gegeven kan worden aan grenzen bewaken, aan assertiviteit, aan signalen herkennen van overbelasting en daar dan ook wat mee doen. Andere ideeën zijn van harte welkom, evenals een bericht van iemand die hierin wel wat tijd en menskracht zou willen steken.

Via een flyer heb ik aandacht gevraagd voor de Sociale Kaart Hardenberg. Als het ons lukt om iedere betrokkene te overtuigen van het belang van het meedoen in deze samenwerkings-site, dan kunnen we iedereen die hulp zoekt een actuele, betrouwbare site bieden met een goed overzicht van de mogelijkheden in de gemeente.

Het debat bij omroep Noos:

Lees meer over de Week van Zorg en Welzijn